آداب معاشرت (کتاب)آداب معاشرت اثر آیت‌الله حاج محمد باقر کمره‌ای، ترجمه جلد شانزدهم بحارالانوار به زبان فارسی در ۲۷ آبان سال ۱۳۶۱ش است که توسط آقای محمد بهشتی تصحیح شده است. رساله حقوق امام سجاد (علیه‌السلام)، حقوق پدر و مادر و خوش‌رفتاری با آنان، آداب معاشرت با همسایگان خویشاوندان، ایتام و ... از جمله موضوعاتی است که مؤلف در این کتاب به آن پرداخته است. ۱ - معرفی اجمالیجلد شانزدهم از مجموعه بیست و پنج جلدی کتاب بحارالانوار، که مطابق جلد ۷۱ الی ۷۳ از مجموعه ۱۱۰ جلدی است که در مورد آداب معاشرت و آداب و سنن می‌باشد. جهت شناسائی و آموزش حقوق میان افراد خانواده، همسایگان، هم‌شهریان، هموطنان و همنوعان در اسلام و دیدگاه شیعه، علامه مجلسی کتاب العشره را در آداب معاشرت و آمیزش انسان‌ها و مسلمان‌ها تنظیم نموده است. ۲ - محتوااین کتاب در دو جلد تألیف شده است: ۲.۱ - جلد اولجلد اول با مقدمه‌ای از مترجم شروع و سپس ترجمه‌ای از گفتار ناشر ذکر می‌شود و بعد از آن کتاب را در سی باب مرتب نموده در حالی که این کتاب تماما روایی است و مترجم به آن چیزی نیافزوده است. در باب اول آن که کلیاتی از حقوق می‌باشد، رساله حقوق امام سجاد (علیه‌السّلام) ذکر شده و درباره معاشرت با خویشاوندان و بردگان و خدمتکاران (بیشتر در درون خانه)، همچنین در باب‌های بعدی در خوش‌رفتاری با پدر و مادر و فرزندان و حقوقشان بر یکدیگر و منع از حق‌نشناسی، در آداب معاشرت و نیز، حق همسایه، آداب برخورد با دوستان و فضیلت آنان و اقسام دوستان و فضل دوست، اندازه دوستی، آداب و حقوق آن، و نهی از خودباختگی، وضع انس با دوستان و دیگر مسائل مربوط به روابط اجتماعی می‌باشد. [۱]
آداب معاشرت، محمدباقر کمره‌ای، ج۱، ص۳-۲۷۱.
۲.۲ - جلد دومجلد دوم، که ادامه جلد اول است با سخنی از ناشر و مصحح شروع می‌شود و دارای نود و شش باب است که از باب سی و یکم شروع و باب نود و ششم به پایان می‌رسد. در این جلد نیز پیرامون مسائلی چون: معاشرت با یتیمان و خوردن مال ایتام و ثواب جادادن و مهرورزی با آنها و عقاب آزار دادن آنان، در انصاف و عدالت، باب هدیه و پیشکش، در آداب داشتن، و درباره کسی که اندازه خود شناسد و از حد خود فراتر نرود، فضیلت رازداری و نکوهش فاش کردن اسرار، در تواضع و فروتنی، مهربانی با خردسال و احترام سالمند و بزرگداشت مسلمان ریش‌سفید، درباره کینه، دشمنی، کشمکش و تجاوزگری با مردان، در کیفر بر گناه و ریزبینی مؤمنان، درباره ترسوئی، در ظلم و انواع ظلم، و مظالم عباد، و کسی که مالی از غیر راه حلال گرفته و در ناحق خرج کرده، و فساد در زمین، در شیوه نشستن و انواع نشستن و دیگر مسائل می‌باشد. [۲]
آداب معاشرت، محمدباقر کمره‌ای، ج۲، ص۳-۳۰۳.
۳ - بیان نکات مهمدر اینجا لازم است به ذکر چند نکته در مورد ترجمه این کتاب توجه کرد: ۱- سند احادیث متن عربی به اعتماد وجود آن در اصل برای اختصار ذکر نشده است. ۲- نام مصادر حدیث که در متن با رمز از طرف مؤلف برای هر کتابی آمده در ترجمه نام کتاب ذکر شده تا برای خواننده روشن و واضح باشد. ۳- اگر چند حدیث از یک کتاب نقل شده پس از ذکر نام آن کتاب در حدیث اول برای احادیث بعد، لفظ همان آورده شده است. ۴- برای موارد ابهام حدیث میان دو هلالی شرحی مختصر گنجانیده شده است. ۴ - نسخهشناسیکتاب حاضر توسط انتشارات اسلامیه در تهران به سال ۱۳۶۴ ش در دو جلد، چاپ اول آن انجام شده است. در پایان هر جلد از کتاب یک فهرست از مطالب کتاب دیده می‌شود. ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |